Couwenbergh, Christiaen Gillisz van

Christiaen van Couwenbergh 1640

Tijdens de Tachtigjarige Oorlog vluchtten veel gezinnen van de Zuidelijke naar de Noordelijke Nederlanden. Met name ten tijde van het beleg en de val van Antwerpen (1584–1585) nam de stroom vluchtelingen toe. In de Noordelijke Nederlanden keek men wisselend tegen deze stroom van vluchtelingen aan. De ene stad ontving hen met open armen, de andere stad zag hen liever gaan dan komen. De één zag de vluchtelingen als een kostbaar probleem, de ander als een verrijking van de samenleving. Wat dat betreft is er door de eeuwen heen weinig veranderd.

Maar door een te argwanende houding lieten sommige steden grote kansen aan hun neus voorbij gaan. Zo ook Delft, dat daardoor de lucratieve lakenhandel zich in Leiden zag vestigen. Wel vestigden zich tal van edelsmeden en kunstschilders van Vlaamse afkomst in en rond Delft. Eén van de families (met beide genoemde professies) die in Delft neerstreken, was het gezin Couwenbergh. Vader Gillis was kunsthandelaar en zilversmid. Zijn zoon was de bekende kunstschilder Christiaen Gillisz Couwenbergh.
Christiaen werd op 8 juli 1604 in Delft geboren. Hij werd vooral bekend met zijn allegorische afbeeldingen, portretten en genrestukken. De moeder van Gillis was Adriaentje Woutersdr Vosmaer, de zuster van kunstschilder Jacob Woutersz Vosmaer. Het was Jan Dirckszoon van Nes van wie Christiaen het vak leerde. Van Nes zelf was weer een leerling van de beroemde Delftse portretschilder Michiel Jansz. van Mierevelt. Christiaen huwde op 22 juli 1630 met Elisabeth van der Dussen die aan het Zuideinde woonde en wiens vader, naast burgemeester, brouwer was. Christiaen woonde zelf op het moment van zijn trouwen aan de Koornmarkt.
Couwenbergh schilderde enkele jaren in Utrecht en in Den Haag, maar had in zijn Delftse periode zeer lucratieve opdrachten. Christiaen in de schulden terecht, ondanks zijn goede verdiensten en de erfenis van zijn overleden (1653) echtgenote. In 1654 vertrok hij naar Keulen om zijn geboortestad nooit meer terug te zien. Hij overleed daar in 1667.